Trojszyk ulec (Tribolium confusum) to jeden z najczęściej spotykanych szkodników produktów spożywczych w Polsce. Jego obecność nie zawsze jest od razu widoczna, co w połączeniu z krótkim cyklem rozwoju, często prowadzi do poważnych strat. Dlatego w tym poradniku kompleksowo opisujemy najważniejsze cechy tego szkodnika i podpowiadamy, jak skutecznie zwalczać trojszyka ulca.

Skąd się bierze trojszyk ulec?

Mimo że trojszyk ulec w dorosłej postaci posiada skrzydła pokrywowe, są one niedorozwinięte i niezdolne do lotu. Dlatego trojszyk nie wlatuje do naszych pomieszczeń, ale jako owad biegający sprawnie porusza się zarówno po powierzchniach poziomych, jak i pionowych. Larwy tego gatunku pełzają, przemieszczając się pomiędzy źródłami pokarmu. Potrafią przegryźć foliowe opakowania. 

W praktyce trojszyk ulec najczęściej trafia do naszego domu jako „pasażer na gapę”, ukryty w jajach złożonych na przyniesionych przez nas artykułach spożywczych. Jaja mierzą nieco ponad pół milimetra, więc łatwo je przegapić. Trafiają do żywności przed jej zapakowaniem. Natomiast na sklepowych i magazynowych półkach artykuły spożywcze narażone są na atak larw, poszukujących pożywienia. 

Kiedy i gdzie trojszyków jest najwięcej?

Trojszyk ulec najlepiej czuje się w cieple i umiarkowanej wilgotności. Jego cykl rozwojowy przyspiesza w temperaturze otoczenia wynoszącej od 20°C do 30°C. Z tego powodu najwięcej trojszyków obserwuje się w miesiącach letnich oraz w sezonie grzewczym w ogrzewanych pomieszczeniach. W Polsce trojszyk ulec występuje najczęściej w kuchniach, spiżarniach, magazynach spożywczych oraz sklepach, młynach i piekarniach. 

Jakie choroby przenosi trojszyk ulec w Polsce?

Trojszyk nie jest jadowity, nie potrafi gryźć i bezpośrednio nie przenosi chorób zakaźnych. Jednak obecność tego szkodnika prowadzi do zanieczyszczenia żywności odchodami, wylinkami i martwymi osobnikami. Zarażone produkty często mają nieprzyjemny zapach — spleśniały stęchły lub chemiczny. Zmienia się także ich konsystencja (np. mąka staje się zbrylona).

Spożycie żywności zaatakowanej przez larwy trojszyka ulca może wywoływać reakcje alergiczne oraz dolegliwości żołądkowo jelitowe (bóle brzucha, wzdęcia i biegunki). Z tego powodu artykuły, w których stwierdzono obecność larw lub jaj (wykrywanych rzadziej) należy w całości zutylizować. Nawet po ich wymrożeniu czy przegrzaniu, co zniszczy szkodniki, nie można podawać zakażonej żywności ani ludziom, ani zwierzętom.

Trojszyk ulec – po czym rozpoznać jego obecność w domu?

Obecność trojszyka uleca w domu zwykle rozpoznajemy po odkryciu małych, ruchliwych chrząszczy w pobliżu artykułów spożywczych. Dorosłe szkodniki mierzą od 3 do 4 mm długości, a ponieważ są ciemnobrązowe, stosunkowo łatwo można zauważyć je na powierzchni mąki czy w pojemnikach z kaszą. Znacznie trudniej wykryć larwy, ponieważ po wykluciu się mierzą tylko 1 mm. Co prawda dorastają do 6 mm, ale posiadają biało-żółtawy kolor i tylko nieznacznie ciemnieją z wiekiem.

Obecność trojszyka uleca w domu możesz rozpoznać także po zanieczyszczeniach w postaci ciemnych grudek (odchody), resztek owadów i pyłu w artykułach spożywczych. Charakterystyczną cechą często jest także ich nieprzyjemny zapach, o którym już wspomnieliśmy.

Kiedy zacząć zwalczanie trojszyka uleca?

Samica trojszyka składa od 2 do 10 jaj dziennie, a w ciągu życia może ich złożyć nawet 500. Faza larwalna, w której szkodniki powodują najwięcej zniszczeń, może trwać aż 100 dni, a dorosłe osobniki żyją do 12 miesięcy. Natomiast w optymalnych warunkach (temperatura 25-30°C i wilgotność 60–75%) cykl życia trojszyka uleca skraca się do 30 – 40 dni. Przez to w ciągu jednego roku może rozwinąć się od 6 do nawet 8 pokoleń tego szkodnika. 

Co to wszystko oznacza? Konieczność rozpoczęcia zwalczania trojszyka niezwłocznie po wykryciu pierwszych osobników lub śladów żerowania larw. Ponieważ jeśli będziesz zwlekać z podjęciem działań albo będą one nieskuteczne, populacja tego szkodnika może zwiększyć się błyskawicznie. Spowoduje to nie tylko większe straty, ale także może utrudnić usunięcie wszystkich insektów. 

Domowe metody na trojszyka uleca

W internecie możesz znaleźć informacje o tym, że umieszczenie produktów w zamrażarce na 72 godziny lub w temperaturze powyżej 60°C zniszczy jaja, lawy i dorosłe trojszyki ulece. Jest to całkiem prawdopodobne, ale w praktyce to niczego nieprzydatne. Jak bowiem wspomnieliśmy, nie sprawi, że żywność zaatakowana przez tego szkodnika stanie się zdatna do spożycia.

Domowe metody na trojszyka uleca sprowadzają się w zasadzie do profilaktyki, która obejmuje przede wszystkim utrzymywanie porządku w szafkach kuchennych i przechowywanie artykułów spożywczych w szczelnie zamykanych pojemnikach. Świetnie sprawdzają się te przezroczyste, bo umożliwiają inspekcję zawartości również pod kątem obecności szkodników. 

Pamiętaj o monitoringu nowych produktów, nawet jeśli ich opakowania są fabryczne i wydają się nienaruszone. Natomiast szczególną ostrożność zachowaj w przypadku zakupu produktów (np. ziaren zbóż) sprzedawanych luzem.  

Jak pozbyć się trojszyka z kuchni i spiżarni?

Zdarza się, że pomimo zachowania zasad ostrożności, trojszyk ulec pojawi się w kuchni lub spiżarni. Jedną w miarę skuteczną, amatorską metodą jego zwalczania jest wyrzucenie całej zakażonej żywności i dokładne posprzątanie miejsc, w których była przechowywana. 

Dorosłe osobniki i larwy możesz wciągnąć odkurzaczem, ale wynieś z mieszkania jego worek tak szybko, jak to możliwe. Blaty, wnętrza szafek i półki umyj dokładnie wodą z detergentem lub octem, albo użyj środka dezynfekującego. 

Następnie starannie powycieraj te powierzchnie, zwracając szczególną uwagę na wszelkie zakamarki. Warto także porządnie wywietrzyć szafki i spiżarnie, aby obniżyć w nich wilgotność, przez co warunki do rozwoju trojszyka staną się mniej sprzyjające. 

Profesjonalne zwalczanie trojszyka uleca

W przeciwieństwie do domowych sposobów, w profesjonalnym zwalczaniu trojszyka uleca korzysta się z insektycydów, czyli środków owadobójczych o potwierdzonej skuteczności. W eliminacji tego szkodnika używa się zamgławiania ULV oraz oprysku.

Podczas zabiegu jest ona rozprowadzana w postaci miniaturowych kropli, które osiadają na zabezpieczanych powierzchniach i po odparowaniu wody zamieniają się w mikrokapsułki z insektycydem. Dorosłe trojszyki ulece oraz ich larwy podczas żerowania przerywają cienkie otoczki mikrokapsułek, w wyniku czego dochodzi do kontaktu środka owadobójczego z ich ciałami, co prowadzi do eliminacji szkodników. 

Mikrokapsułki utrzymują się na powierzchniach nawet przez kilka tygodni, dlatego jeden zabieg profesjonalnego zwalczania trojszyka uleca chroni przed szkodnikami przez dłuższy czas. To w połączeniu z wysoką skutecznością insektycydu powoduje, że do usunięcia nawet dużej populacji szkodników zwykle wystarczy już jeden, profesjonalnie wykonany zabieg dezynsekcji. 

Ile kosztuje profesjonalne zwalczanie trojszyka uleca?

W Warszawie profesjonalne zwalczanie trojszyka uleca kosztuje od 400 zł w zależności od: 

  • liczby pomieszczeń, w których będzie wykonany zabieg,
  • wielkości zabezpieczanych powierzchni,
  • wybranej metody aplikacji cieczy roboczej (zamgławianie ULV, opryskiwanie)

Wyboru najlepszej metody zwalczania szkodników dokonuje technik Dezpro. Nasz pracownik przyjeżdża pod wskazany adres w umówionym wcześniej terminie. Możesz zarezerwować go podczas telefonicznej rozmowy. Przy okazji nasz konsultant wyjaśni Ci również, jak przygotować pomieszczenie do zabiegu oraz co należy zrobić po zakończeniu prac technika. Pamiętaj, że oprócz wysokiej skuteczności działań zapewniamy również dyskrecję.