Żywiak chlebowiec — kompleksowy poradnik jak zwalczać żywiaka chlebowca

Żywiak chlebowiec (Stegobium paniceum) znany jest także pod nazwą „żuk apteczny”. Ten niewielki chrząszcz może spowodować spore zniszczenia, dlatego w tym poradniku wyjaśniamy, skąd się bierze, jakie dokładnie zagrożenie stwarza i jak skutecznie pozbyć się żywiaka chlebowca z miejsc, w których najczęściej występuje. 

Skąd się bierze żywiak chlebowiec?

Żywiak chlebowiec do naszego domu lub mieszkania trafić może na wiele różnych sposobów. Najczęściej nieświadomie przynosimy go sami w produktach spożywczych o długim terminie ważności takich jak mąki, kasze, ryże, herbaty, zioła, a nawet suche karmy dla zwierząt. Samice żywiaka chlebowca składają jaja na tych artykułach nierzadko jeszcze przed ich konfekcjonowaniem u producenta lub dostają się do wnętrz opakowań na sklepowych półkach. 

Ponadto żywiaki mogą przedostać się do mieszkania także przez otwarte okna, drzwi czy kratki wentylacyjne. Dorosłe osobniki bardzo dobrze latają, a niewielkie rozmiary (długość ciała od 2 do 5 mm) ułatwiają im przedostawania się nawet przez bardzo wąskie szczeliny. Bezpośrednio na artykułach spożywczych samica składa jaja, ale mierzą one zaledwie ok. 0,5 mm długości, więc bardzo łatwo je przeoczyć. W sprzyjających warunkach larwy wylęgają się z jaj już nawet w ciągu 7 dni i od razu rozpoczynają żerowanie.

Kiedy i gdzie żywiak chlebowiec jest najwięcej?

Optymalna temperatura do rozwoju żywiaka chlebowca oscyluje w zakresie od 22°C do 28°C, dlatego największą liczebność ten szkodnik osiąga w miesiącach letnich. Upalnie dni sprzyjają zresztą infestacjom, ponieważ często w tym okresie otwieramy okna i drzwi, co ułatwia dorosłym osobnikom dostanie się do naszych wnętrz. 

W domach i mieszkaniach żywiaki występują w kuchniach, spiżarniach i piwnicach w pobliżu sypkiej żywności. Larwy bardzo często spotykane są w kuchennych szafkach bezpośrednio w artykułach spożywczych. W warunkach przemysłowych żywiak chlebowiec atakuje piekarnie, ziołowe zakłady przetwórcze, fabryki zajmujące się konfekcjonowaniem sypkich artykułów spożywczych oraz apteki, w których larwy żerują na lekach (stąd jego nazwa: żuk apteczny). 

Jakie choroby przenoszą żywiaki chlebowce w Polsce?

Żywiaki chlebowce nie przenoszą chorób, nie są jadowite i nie potrafią ugryźć człowieka. Pomimo tego ich obecność w żywności jest bardzo niebezpieczna z kilku powodów: 

• żerujące larwy zanieczyszczają produkty spożywcze odchodami i wylinkami. Nie brakuje w nich również martwych osobników, 
• spożycie artykułów z larwami może prowadzić do zatruć pokarmowych i wywołać biegunki,
• może także wywołać reakcje alergiczne (zwłaszcza u dzieci, osób starszych i alergików), 
• żywność, w której stwierdzono obecność larw, nie nadaje się do spożycia przez ludzi, ani jako karma czy pasza dla zwierząt. Należy ją w całości zutylizować, 
• larwy żerujące w aptekach uszkadzają leki oraz suplementy diety, co również generuje straty, ponieważ wymaga wycofania ich z obrotu i utylizacji. 

Jak sprawdzić obecność żywiaka chlebowca w mieszkaniu?

Obecność żywiaka chlebowca w mieszkaniu można wykryć po kilku charakterystycznych objawach. Pierwszym z nich jest pojawienie się małych, brązowych chrząszczy w pobliżu okien oraz blatów i szafek kuchennych. Można również zaobserwować same larwy w mące, przyprawach, ziołach i słodyczach. Mają one zakrzywione ciała o długości do 5 mm w kolorze białym lub kremowym z ciemnobrunatną głową. 

Trudniejsze do wykrycia są ślady obecność żywiaka chlebowca w postaci mikroskopijnych otworów w foliowych i papierowych opakowaniach żywności. Niekiedy larwy znajdywane są także w szczelinach szafek, gdzie potrafią zawędrować w poszukiwaniu żywności. 

Można równie sprawdzić obecność żywiaka chlebowca w mieszkaniu przy pomocy lepowych pułapek feromonowych. Zawierają one substancję wabiącą (dla człowieka niewyczuwalną) dorosłe samce żywiaka, dlatego nie nadają się do zwalczania larw, ani nie chronią przed samicami, które składają jaja. Sprawdzają się jednak w monitoringu kuchennych szafek oraz spiżarni. 

Kiedy zacząć zwalczanie żywiaka chlebowca?

Dorosłe żywiaki chlebowce są małe, przez co łatwo przeoczyć ich obecność w mieszkaniu, a jedna samica składa do 100 mikroskopijnych jaj. Larwy często żerują niepostrzeżenie, dając początek sporej kolonii insektów. Z tego powodu zaleca się rozpoczęcie zwalczania żywiaka chlebowca niezwłocznie po wykryciu pierwszych śladów infestacji. 

Może być nimi odkrycie dorosłych osobników, larw lub charakterystycznych śladów uszkodzeń opakowań żywności. Działać należy skutecznie i kompleksowo, pamiętając, że same jaja są bardzo trudno zauważalne, a ich przeoczenie może spowodować „powrót” insektów w ciągu kolejnych tygodni. 

Jak pozbyć się żywiaka chlebowca z domu?

Aby pozbyć się żywiaka chlebowca z domu, w pierwszej kolejność usuń dokładnie wszystkie artykuły, w których znaleziono dorosłe osobniki lub larwy. Chociaż teoretycznie produkty takie, jak np. mąkę możesz przesiać, aby w ten sposób oczyścić ją z larw, i tak nie nadaje się ona do spożycia. W praktyce więc nie ma sensu tego robić. Całą skażoną żywność należy tak szybko, jak to możliwe spakować do szczelnych worków foliowych i wynieść z domu lub mieszkania. 

W kolejnym kroku dokładnie odkurz wnętrza szafek oraz inne miejsca, w których leżała zaatakowana przez szkodnika żywność. Potem powierzchnie te starannie umyj prepartem dezynfekującym i powycieraj do sucha. Szafki lub spiżarnię pozostaw otwartą, aby porządnie wysuszyć ich wnętrza, ponieważ niska wilgotność nie sprzyja rozwojowi żywiaków. 

Domowe sposoby na żywiaka chlebowca

Domowe sposoby na żywiaka chlebowca to praktycznie tylko mechaniczne usuwanie szkodników. Żywność z larwami trzeba zutylizować, a dorosłe osobniki można np. wciągnąć odkurzaczem, ale zaraz potem trzeba wynieść z mieszkania jego worek. Co prawda zarówno larwy, jak i dorosłe osobniki nie lubią mrozów oraz wysokich temperatur, ale zamrażanie, czy ogrzewanie porażonych produktów nie uczyni ich zdatnymi do spożycia, nawet jeśli zabije szkodniki znajdujące się wewnątrz. 

Profilaktycznie zalecamy przechowywanie wszystkich produktów spożywczych w szczelnie zamykanych pojemnikach z grubego plastiku. Najlepiej sprawdzają się te transparentne, ponieważ można bardzo łatwo sprawdzić ich zawartość. Warto robić to regularnie w poszukiwaniu larw. 

Nowe artykuły przyniesione ze sklepu również dokładnie kontroluj nawet wtedy, gdy ich opakowania są fabrycznie zamknięte. Nierzadko bowiem samice żywiaka składają jaja na żywności u producenta jeszcze przed jej zapakowaniem. Możesz także rozłożyć pułapki feromonowe, aby monitorować obecność szkodników. Wymagają one jednak regularnej inspekcji i wymianie na nowe.

Profesjonalne zwalczanie żywiaka chlebowca

Profesjonalne zwalczanie żywiaka chlebowca rozwiązuje problem obecności tych szkodników szybko i skutecznie. Często wystarczy już jeden specjalistyczny zabieg, aby insekty zniknęły. Przy czym konieczne jest pozbycie się skażonej żywności. 

W Dezpro do zwalczania żywiaka chlebowca stosujemy zamgławianie ULV lub opryskiwanie. Wyboru dokonuje nasz technik po przeprowadzeniu oględzin pomieszczenia lub obiektu przemysłowego. 

Niezależnie od wybranego sposobu, korzystamy z cieczy roboczej, którą aplikujemy w postaci kropli (mniejszych w zamgławianiu ULV i większych podczas opryskiwania). Pokrywają one dokładnie powierzchnie mebli oraz innego wyposażenia pomieszczenia. Możemy także zaaplikować je w trudno dostępne miejsca. Po odparowaniu wody, kropelki zamieniają się w mikrokapsułki ze środkiem owadobójczym. 

Dorosłe żywiaki oraz ich larwy podczas żerowania przerywają otoczki kapsułek, w wyniku czego dochodzi do kontaktu ich ciał z insektycydem, co z kolei neutralizuje insekty. Warto wiedzieć, że mikrokapsułki mogą utrzymywać się na powierzchniach nawet przez kilka tygodni, przez cały ten czas aktywnie zabezpieczając wnętrza szafek, całe kuchnie, spiżarnie oraz inne pomieszczenia zarówno przed larwami, jak i dorosłymi żywiakami. Po wykonaniu jednego zabiegu udzielamy 3-miesięcznej gwarancji na skuteczność ochrony przed żywiakami.

Ile kosztuje profesjonalne zwalczanie żywiaka chlebowca?

W zależności od liczby, wielkości pomieszczeń, w których wykryto obecność szkodnika, a także wielkości jego populacji, profesjonalne zwalczanie żywiaka chlebowca kosztuje od 400 zł. Zabiegi wykonywane przez techników Dezpro wyróżniają się wysoką skutecznością, dlatego często do usunięcia całej kolonii insektów wystarczy tylko jedna wizyta naszego specjalisty. Po wykonaniu zabiegu zyskujesz trzymiesięczną gwarancję. 

Przed rozpoczęciem pracy potwierdza on obecność szkodnika za pomocą specjalistycznych oględzin. Poinstruuje Cię także, co należy zrobić po zakończeniu prac. Jeżeli chcesz zamówić zwalczanie żywiaka chlebowca, skontaktuj się z nami telefonicznie, w celu umówienia terminu wizyty naszego technika.